Tegeltableaus
het pakhuis met de balen op de voorgrond, tableau uit het huis Sylspaed 7 te Workum

Dit tegeltableau is afkomstig uit het huis aan het Sylspaed 7 te Workum, geschilderd door Adam Sijbel (1743 - 1804). Rond de 18e eeuw zagen de huiskamer wanden er anders uit als tegenwoordig. In die tijd had men tegelwanden, betimmeringen, bedstee-wanden van hout en behangsels. Dit alles in meer of minder luxe uitvoering. Hoe meer decoratie hoe meer status. Tegeltableaus en behangsels behoorden bij de luxe aankleding van een huis. Behangsels moesten besteld worden en bekleden de wand eventueel kamerbreed en kamerhoog met bloemranken en vogels of een tafereel.

de herfst

De bedstee wanden werden uitgesneden of beschilderd. De tegelwanden bestonden uit witte tegels, losse decoratie tegels en tableaus. Deze tableaus konden bestaan uit allerlei voorstellingen. In het huis aan het Sylspaed hadden deze betrekking op het beroep van de eigenaar, Jelmer van der Zee. Jelmer was reder, koopman, bezat een boerenplaats, land rondom Workum en huizen in de stad. Hij was getrouwd met Baukje Sjoerdts.

Jelmer van de Zee was een broer van Hylke Jans en Gerben Kingma, deze broers hadden een scheepswerf in Workum en Makkum. De familie bezat een gleibakkerrij (aardewerkfabriek) in Makkum (opgericht in 1783). In 1784 kwam Adam Sijbel uit Amsterdam hier als plateelschilder in dienst. Deze Adam Sijbel kreeg de opdracht de tableaus voor Jelmer van der Zee te schilderen. Deze tableaus zijn versierd met guirlandes van bloemen, fruit en symbolen, met in het midden een medaillon. In deze medaillons werden de beroepen van Jelmer uitgedrukt. Het boerenbedrijf, een Kofschip, een pakhuis aan de haven met op de balen en tonnen de initialen van Jelmer van der Zee.

de handel

Adam Sijbel had een fijne hand van schilderen en heeft in 1793 tegelwanden beschilderd voor schipper Plantenga te Workum. In 1797 werkte hij voor de gleibakkerij van Tichelaar en schilderde de Workumerkamer in opdracht van Lieuwe Hylkes Potma. De Workumer-kamer is nu geplaatst in het museum voor Kerkelijke Kunst. De tableaus uit het huis van Jelmer van der Zee en behangsels uit pand Noard 3 zijn in het bezit van Museum Warkums Erfskip.

Joan Kok - Pfauth.