Huis- en woonregisters Workum
 |
Tussen 1632 en 1914 werd jaarlijks voor elke pand door de ambtenaren van de stad Workum bijgehouden wie de eigenaar was en wie de bewoner(s). Het grootste deel van deze gegevens zijn bewaard gebleven en worden gedigitaliseerd in excel. |
|
|
Wijkindeling van Workum |
|
|
Oorsponkelijk bestond Workum uit 5 espels en 2 buitenkwartieren. In 1809 werden de espels 1 t/m 5 omgezet in wijken A t/m E en de twee buitenkwartieren in de wijken F en G. De huizen kregen voor het eerst nummers. |
|
|
Workum bestond tussen 1809 en 1955 uit zeven wijken: A t/m G. |
|
|
Tussen 1809 en ca. 1870 was de wijkindeling als volgt: |
|
|
Wijk A. Dwarsnoard (zuidelijke kant), Noard (oostkant) en Merk (noordelijke kant) |
|
|
Wijk B. Merk (oostelijke kant), Begine (tot Beginebrêge), Skil, Nonnestrjitte, Súd (oostelijke kant) |
|
|
Wijk C. Súd (westelijke kant) vanaf 't Pypke in noordelijke richting, Roggemolestege |
|
|
Wijk D. Súd (westelijke kant) vanaf Molewyk tot Brouwersdyk |
|
|
Wijk E. Vanaf Brouwersdyk tot en met Waldrickhiem, Dwarsnoard (noordkant), Peerdestal |
|
|
Wijk F. Achter Dwarsnoard (noordkant), tussen Trekfeart en Workumer Meer, tussen Trekfeart en grens Wymbritseradiel, tussen Djippe Dolte en Horsae |
|
|
Wijk G. Súd (westkant) vanaf 't Pypke in zuidelijke richting, Sylspaed, Séburch, Workumer Nieuwland, Workumer Veld, It Heidenskip en het gebied westelijk van Workum |
|
|
de buitenkwartieren F en G |
|
|
Ná ca. 1870 is zijn de wijken F en G heringedeeld: |
|
|
Wijk F. Súd (westkant) vanaf 't Pypke in zuidelijke richting, Sylspaed |
|
|
Wijk G. Achter Dwarsnoard (noordkant), tussen Trekfeart en Workumer Meer, tussen Trekfeart en grens Wymbritseradiel, tussen Djippe Dolte en Horsae, Séburch, Workumer Nieuwland, Workumer Veld, It Heidenskip en het gebied westelijk van Workum |
|
|
De woningen in de wijken A t/m E staan dicht bijelkaar. De ambtenaren, die de aantekeningen bijhielden, liepen steeds dezelfde route, telkens beginnende op 't Dwarsnoard bij de Djippe Dolte, Noard, Merk Begine, Súd, de Wimerts oversteken en dan weer richting Merk, Noard en weer de Wimerts oversteken naar 't Dwarsnoard. |
|
|
Maar dan komen de ambtenaren in de buitenkwartieren waar de woningen her en der verspreid staan. De ene ambtenaar gaat rechtsom de ander linksom. Waardoor de aantekeningen van de verschillende jaren niet met elkaar overeenkomen, wat de volgorde betreft. In het excelbestand zijn daarom "hyperlinken" gemaakt, die leiden naar de woning die plotseling op een hele andere plek staat. |
|
|
De ene wijk is verder uitgewerkt dan de ander. Zo is Wijk C ten gevolge van een tentoonstelling over deze wijk, al geheel uitgewerkt van 1632 tot en met 1956, en zal worden verfijnd met een aantal tussenliggende jaren. Wijk G is door onderzoek van de Heidenskipster boerderijen ook al voor een deel tussen 1600 en 1700 uitgezocht. |
|
|
Dankzij boerderij onderzoeken van de Workumer apotheker Watze Tj. Beetstra en molenonderzoek door Gerben Groenhof zijn de wijken F en G voor een groot deel te herleiden. Ook maakte Gerben Groenhof de eerste aanzet door de huis- en woonregisters van 1832 te vergelijken met de nummers van het kadaster. Egbert H. de Boer maakte het overzicht van de omnummering in 1955 en 1956 digitaal, waarvan ook gebruik is gemaakt. |
|
|
Er is een poging gedaan om de Ymposysje van 11 november 1578 en de Monsterschedule van 3 februari 1552 te koppelen aan de adressen van 1633. Echter de 55 jaar is een te groot tijdbestek, om nog een koppeling te maken. Al is dat op een paar plaatsen wel gelukt. Ook de koppeling tussen 1552 en 1578 is niet gelukt. Ook ruim 25 jaar is te lang. Wel is dezelfde route gelopen, als bij de Huis- en Woonregisters later zal worden gedaan. De namen van de Workumers uit 1552 en 1578 zijn ingevuld en zullen bij benadering op de plek hebben gewoond, waar ze zijn ingevuld. |
|
|
In het excelbestand heeft elke wijk zijn eigen tabblad. |
|
|
Van links naar rechts staat de oplopend de nummering die vanaf 1809 werd gebruikt. |
|
|
In de wijken F en G liepen de ambtenaren niet altijd een vaste route, zodat de volgorde van de gebouwen niet altijd dezelfde is. Daarom zijn kleuren gebruikt. Staat een volgend of vorig jaar op een hele andere plek in het excelbestand, dan is daar een link naar toe gemaakt (de letters zijn daardoor blauw). |
|
|
Als u het bestand heeft gedownload, werkt het als een gewoon excelbestand en kunt u die bewerken, zoals u dat wilt. |
|
|
Zo nu en dan wordt een update gemaakt. De datum van de laatste update staat boven de link. |
|
|
Klik op de onderstaande afbeelding om bij het Huis- en woonregister van Workum te komen |
|
|
versie september 2020 |
|
|
in excel |
|
Andere interessante links over o.a. Workumer woningen:
|
